“ถั่งเช่าสีทอง” (Cordyceps militaris) เป็นราสกุล Cordyceps ในตระกูล Cordycipitaceae เป็นปรสิตในหนอนผีเสื้อ ในธรรมชาติมีปริมาณน้อยและพบกระจายทั่วโลก แต่ในปัจจุบันสามารถเพาะเลี้ยงในระดับอุตสาหกรรมเพื่อใช้เป็นสมุนไพรด้านส่งเสริมสุขภาพในหลายประเทศ เช่น จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และในประเทศไทย มีสรรพคุณในการฟื้นฟูปอด ไต ตับ รักษาอาการไอ หลอดลมอักเสบเรื้อรัง แพ้อากาศ อาการภูมิแพ้เรื้อรัง และต้านมะเร็งหลายชนิด มีสารออกฤทธิ์ทางยาที่สำคัญคือ สารคอร์ไดซิปินและสารอะดีโนซีนที่ช่วยลดไขมันในเส้นเลือดทำให้หลอดเลือดแข็งแรง ทั้งยังมีสารเบต้ากลูแคนที่ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานในร่างกาย องค์ประกอบเหล่านี้ได้ถูกนำมาใช้เป็นตัวชื้วัดคุณภาพในการนำถั่งเช่าสีทองมาใช้ผลิตอาหารเสริมอย่างกว้างขวาง ในปี พ.ศ. 2562 สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน (องค์การมหาชน) ร่วมกับบริษัท มัชแคร์ จำกัด (MushCare) ได้พัฒนาสูตรอาหารและวิธีการเพาะเลี้ยงถั่งเช่าสีทองที่ทำให้ดอกเห็ดสร้างสารคอร์ไดซิปินได้สูงถึง 14,000 – 16,000 มิลลิกรัม/กิโลกรัมแห้งของตัวอย่าง ซึ่งสูงกว่าดอกเห็ดถั่งเช่าสีทองที่มีขายอยู่ตามท้องตลาดได้ถึง 5 – 15 เท่า ดังแสดงในรูปที่ 1 ซึ่งหากนำปริมาณสารคอร์ไดซิปินที่มีอยู่ทั้งในส่วนดอกเห็ดและเส้นใยมารวมกันจะมีปริมาณสูงถึง 24,000 – 25,000 มิลลิกรัม/กิโลกรัมแห้งของตัวอย่างเลยทีเดียว นับเป็นการเพิ่มคุณภาพและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับถั่งเช่าสีทองอีกทางหนึ่งด้วย
ท่ามกลางภาวะการระบาดของโรค Covid-19 ไปทั่วโลกในปัจจุบัน การรักษาสุขภาพในเชิงป้องกันด้วยการรับประทานอาหารประเภทพืชสมุนไพรในชีวิตประจำวันก็มีส่วนทำให้ร่างกายของเราสามารถสร้างภูมิต้านทานได้ดีขึ้น และแม้ว่าถั่งเช่าสีทองจะเป็นทางเลือกหนึ่งที่ผู้บริโภคเข้าถึงได้ง่ายก็ตาม การเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่มีความน่าเชื่อถือและปริมาณการบริโภคที่เหมาะสมก็มีความสำคัญ ที่จะทำให้เรามีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงและมีคุณภาพชีวิตที่ดีไปนานๆ
รูปที่ 1 โครมาโทรแกรมของสารสกัดถั่งเช่าสีทองด้วยน้ำจากดอกเห็ดของ MushCare เปรียบเทียบกับตัวอย่าง A, B และ C จากท้องตลาด
เอกสารอ้างอิง:
Dong,C., Guo,S., Wang,W., and Liu,X. (2015). Cordyceps industry in China. Mycology 6, 121-129.
บัวบาล กัวประเสริฐ ภาคภูมิ แสงดารา และ อานนท์ เอื้อตระกูล