ส่วนระบบควบคุม

1. ระบบต้นแบบเพื่อแสดงผลและควบคุมสถานีทดลองผ่านเว็บไซต์

เป็นระบบที่พัฒนาต่อเนื่องจากโครงการพัฒนาระบบอัตโนมัติเพื่อการทดลองที่ระบบลำเลียงแสงที่ 1.1W โดยระบบต้นแบบดังกล่าวพัฒนาขึ้นเพื่อรองรับการทำการทดลองทางไกลของเจ้าหน้าที่ประจำสถานีทดลอง โดยเจ้าหน้าที่สามารถตรวจสอบการทำการทดลองต่าง ๆ โดยไม่จำเป็นต้องอยู่ประจำสถานีทดลองตลอดเวลา รวมถึงเป็นช่องทางให้นักวิจัยได้ตรวจสอบผลการทดลองเบื้องต้น เพื่อสามารถปรับแผนการทดลองได้ทันที

ระบบต้นแบบดังกล่าวเน้นการแสดงผลและควบคุมผ่านเว็บไซต์ มีฟังก์ชันหลัก ได้แก่ ระบบแสดงสถานะของระบบลำเลียงแสง สถานีทดลอง และความก้าวหน้าในการทำการทดลอง นอกจากนี้ในส่วนการทำการทดลองมีฟังก์ชันที่สามารถหยุดและเริ่มการทดลองใหม่ ปรับเปลี่ยนพารามิเตอร์ในการทำการทดลอง และตรวจสอบผลการทดลองที่แล้วเสร็จได้ นอกจากนี้ยังมีระบบแจ้งเตือนเหตุผิดปกติต่างๆ แก่เจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบผ่านทางแอพลิเคชันโทรศัพท์มือถือ เพื่อสามารถแก้ไขเหตุการณ์ผิดปกติได้อย่างรวดเร็ว

ระบบต้นแบบเพื่อแสดงผลและควบคุมสถานีทดลอง

ก) สถานะของระบบลำเลียงแสง   ข) สถานะการทดลอง

ค) การปรับพารามิเตอร์การทดลอง   ง) ผลการทดการทดลอง

2. ระบบควบคุมระบบลำเลียงแสงที่ 5.1 WB

เป็นโครงการที่มีวัตถุประสงค์ให้บริการแสงซินโครตรอนในย่านรังสีเอ็กซ์พลังงานสูง โดยแสงซินโคร

ตรอนดังกล่าวเกิดจากการเลี้ยวเบนของอิเล็กตรอนพลังงานสูง ณ บริเวณแม่เหล็กไฟฟ้าถาวรประเภทหลายขั้ว (Multi-pole wiggler) แล้วผ่านมายังระบบลำเลียงแสงส่วนหน้า ระบบลำเลียงแสงในโถงทดลอง และสถานีทดลองตามลำดับ ณ ปัจจุบันโครงการได้ดำเนินการสร้างระบบลำเลียงแล้วเสร็จ และอยู่ในระหว่างการปรับตั้งแสงให้ได้คุณภาพตรงตามที่ได้ออกแบบ

 ทั้งนี้ส่วนระบบควบคุม ฝ่ายเทคนิคและวิศวกรรมได้พัฒนาระบบควบคุมสนับสนุนโครงการฯ โดยประกอบไปด้วยระบบอินเตอร์ล็อค สำหรับควบคุมระบบลำเลียงแสงและห้องกันรังสี และตรวจสอบเหตุผิดปกติต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้น รวมถึงการแจ้งเตือนเมื่อเกิดข้อผิดพลาดขึ้น (Interlock System) โปรแกรมขับเคลื่อนตัวตัดแสง (Slit Motor Control) โปรแกรมปรับตำแหน่งกระจกปรับขนาน (Collimating Mirror Motor Control) โปรแกรมปรับตำแหน่งกระจกโฟกัส (Focusing Mirror Motor Control) โปรแกรมสแกนหาตำแหน่งของโฟตรอน (PBPM Scan)

โปรแกรมต่าง ๆ ของระบบควบคุมระบบลำเลียงแสงที่ 5.1WB

3. งานพัฒนาโปรแกรมเพื่อรองรับเทคนิคการวัด XRD สำหรับระบบลำเลียงแสงที่ 1.1W

การทดลองด้วยเทคนิควิเคราะห์การเลี้ยวเบนของรังสีเอ็กซ์ XRD เป็นเทคนิคการวัดแบบใหม่ซึ่งติดตั้งและให้บริการผู้ใช้งานอยู่ที่ระบบลำเลียงแสงที่ 1.1W โดยโปรแกรมที่มาพร้อมกับชุดหัววัดสัญญาณนั้นเป็นโปรแกรมพื้นฐานที่ไม่ได้ออกแบบมาเพื่อรองรับการให้บริการจริง อีกทั้งยังไม่ได้ชดเชยค่าความคลาดเคลื่อนของหัววัดสัญญาณที่ติดตั้งจริงด้วย ดังนั้นส่วนระบบควบคุมร่วมกับนักวิทยาศาสตร์ระบบลำเลียงแสงจึงได้พัฒนาโปรแกรมขึ้นใหม่ เพื่อจัดการข้อมูลจากหัววัดสัญญาณและทำให้ผู้ใช้สามารถนำข้อมูลที่ได้ไปใช้งานได้

โปรแกรมเทคนิคการวัด XRD สำหรับระบบลำเลียงแสงที่ 1.1W

4. ระบบอัตโนมัติต้นแบบเพื่อ Load/Unload ตัวอย่าง

ทีมงานวิศวกรได้พัฒนาระบบอัตโนมัติต้นแบบเพื่อ Load/Unload สารตัวอย่างแก่ระบบลำเลียงแสง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการให้บริการการทดลองเทคนิค XRD โดยระบบอัตโนมัติดังกล่าวใช้สำหรับเปลี่ยนสารตัวอย่างในการทดลองแบบอัตโนมัติ เพื่อช่วยลดเวลาและขั้นตอนในการเปลี่ยนสารตัวอย่าง ทำให้สามารถการทดลองได้อย่างต่อเนื่องทีมวิศวกรได้ออกแบบ ผลิตชิ้นส่วน จัดหาอุปกรณ์ เพื่อประกอบเครื่องต้นแบบ รวมถึงพัฒนาระบบควบคุมสำหรับเครื่องต้นแบบเปลี่ยนสารตัวอย่างอัตโนมัติซึ่งสามารถปรับเปลี่ยนความเร็วในการหมุนจานยึดชุดเปลี่ยนสารตัวอย่างได้ตามที่ผู้ใช้กำหนด

เครื่องเปลี่ยนสารตัวอย่าง

แผนผังการทำงานของระบบ

โปรแกรมสำหรับควบคุมการทำงานระบบ